Emek Erez emekerez@gmail.com
DUVAR – Her şeyin aynılaştığı dünyada, kültüre, doğaya ve insana dair olanın farklı yanlarını keşfetmek, buna dair anlatılar okumak bize yaşamın ayrıntılarını hatırlatması açısından önemli. Çünkü dünya küresel kapitalizmin, tüketim kültürüne yansımasıyla, aynı elbiselerden, aynı yemeklerden hoşlanan, yerel olanın kaybolduğu, masalların, mitlerin unutulmaya başlandığı, tadını kaybetmiş toplulukların yaşadığı bir yer hâline geliyor. Oysa dünyanın bin bir türlü hâli, anlatılması gereken, farklı topluluklara, doğaya, inanç biçimlerine, ritüel pratiklerine göre değişen öyküleri var. Galeano’nun şu cümlesini hatırlamalı: “Kimlikleri sürekli kültür işgalleriyle yıkılmış, acımasız sömürüleri dünya kapitalizm makinesinin işlemesine hizmetkâr kılınmış halklar için sistem bir ‘kitle kültürü’ yaratır. Kitleler için kültür demek gerekir aslında, bilinçleri manipüle eden, gerçekliği gizleyen, yaratıcı hayal gücünü ezen kitlesel dolaşıma sahip bu indirgenmiş sanat için en uygun tanım budur.” (Biz Hayır Diyoruz, 2013: 20). Bu ‘kitlesel dolaşım’ elbette sistemin ve sermayenin kendine uygun olanı seçip dünyaya tüketim nesnesi olarak sunmasıyla da ilgili. Bu nedenle farklı kültürlere dair ayrıntılar gittikçe yok oluyor, her şey gibi öyküler de birbirine benzemeye başlıyor, yaşamın sadece bize gösterilen yanına razı oluyoruz, bu bir anlamda dünyanın rengini kaybetmesi, Galeano’ya atıfla söylersek ‘yaratıcı hayal gücünün zedelenmesi’ anlamını taşıyor. Tüm bu süreçte modern dünyanın, bilimsel ve felsefi kavrayışlarının etkisini de unutmamak gerekiyor, evrenselin peşinde koşarken, her şeyin her yerde aynen geçerli olabileceği yanılgısıyla, aklın sınırlarında dolaşırken, dünyanın ne çok şey kaybettiğini hatırlamak hüzün verici.
